Nowe prawo po rozwodzie. Na zmianę nazwiska będzie więcej czasu.

Od 8 października 2025 r. osoby rozwiedzione będą miały więcej czasu na powrót do nazwiska sprzed ślubu. To efekt nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego podpisanej przez Prezydenta.

Jaki termin na zmianę nazwiska?

Dotychczas, zgodnie z art. 59 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, osoba rozwiedziona miała tylko 3 miesiące na złożenie oświadczenia o powrocie do poprzedniego nazwiska. Termin ten był liczony od chwili uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. Nowelizacja uchwalona 24 czerwca 2025 r. wydłuża ten okres do 12 miesięcy. Zmiana wchodzi w życie 8 października 2025 r. i obejmie także osoby, którym 3-miesięczny termin jeszcze nie upłynął w tym dniu — ich czas automatycznie zostanie przedłużony do roku.

Zmianę tę należy ocenić jako pozytywną, która usuwa zbędną barierę formalną – w praktyce bowiem wiele osób zwyczajnie przegapiło ten termin z braku wiedzy lub z powodu natłoku codziennych spraw. Wydłużenie terminu ma ułatwić życie osobom rozwiedzionym – trzy miesiące to niewiele, zwłaszcza gdy emocje towarzyszące rozstaniu nie sprzyjają załatwianiu spraw urzędowych.

Co z trybem postępowania?

Wydłużeniu ulega wyłącznie termin. Sam tryb złożenia oświadczenia nie zmienia się – wciąż należy to zrobić osobiście przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub konsulem, jeśli przebywa się za granicą. Należy pamiętać, że zmiana nazwiska dotyczy tylko osoby rozwiedzionej i nie obejmuje automatycznie dzieci.

Skutki przekroczenia terminu

W razie przekroczenia rocznego terminu powrót do dawnego nazwiska będzie nadal możliwy, ale już w trybie administracyjnym, na podstawie ustawy o zmianie imienia i nazwiska, co wiąże się z dodatkowymi formalnościami. Aby kierownik urzędu stanu cywilnego wyraził zgodę na zmianę nazwiska, muszą zostać spełnione konkretne wymienione w tej ustawie przesłanki.

Podsumowanie

Wydłużenie terminu na zmianę nazwiska po rozwodzie z 3 miesięcy do roku to zmiana potrzebna i długo oczekiwana. Trzymiesięczny termin był w wielu przypadkach zbyt krótki i sztucznie ograniczał prawo do swobodnego kształtowania swojej tożsamości po rozwodzie. Roczny okres daje większą swobodę i czas na przemyślenie decyzji. To przykład racjonalnej korekty przepisów, która wychodzi naprzeciw realnym potrzebom społecznym bez komplikowania systemu prawa.